Cập nhật thông tin chi tiết về Mâm Cỗ Cúng Ngày Tết Tốt Nhất Mà Con Cháu Cần Dâng Gia Tiên mới nhất trên website Iseeacademy.com. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
Việc thờ cúng gia tiên ngày Tết không thuần túy cúng dâng hoa quả phẩm thực, mà còn giúp con cháu báo hiếu, giúp hương linh gia tiên nhận được sự gia trì của các bậc thánh linh – Tiến sĩ Vũ Thế Khanh nói về mâm cỗ cúng ngày Tết tốt mà các con cháu nên dâng cho gia tiên.
Mâm cỗ cúng ngày Tết là một trong những phong tục thờ cúng gia tiên – một nét văn hóa đặc sắc của người Việt, được hình thành từ rất lâu đời, thể hiện truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, hiếu kính đối với các bậc tiền nhân, và có giá trị giáo dục sâu sắc cho các thế hệ mai sau.
Việc cùng nhau bày tỏ lòng thành kính trước tổ tiên làm cho các thành viên trong gia đình càng thắt chặt thêm sợi dây huyết thống. Dù vô tình hay hữu ý, khi thành tâm cúng lễ, tức là đã chấp nhận phần “tâm linh siêu hình” đang song hành trong thế giới đương đại.
Cha mẹ cho con sinh mệnh, nhưng con cái không thể dùng sinh mệnh để hoàn trả được. Cho nên, việc báo hiếu không chỉ thuần túy là cúng dâng hoa quả phẩm thực, mà còn phải làm sao để hương linh gia tiên nhận được sự gia trì của các bậc thánh linh.
Nghi thức “cúng tâm linh” chính là “chiếc cầu siêu hình” đưa phần hương linh của người đã khuất đi theo sự dẫn dụ của các bậc minh sư để về cảnh giới an lành.
Khi mâm cỗ cúng có nhiều đồ rượu, thịt sẽ khiến phần “linh hồn” của người đã khuất trở nên luyến nhớ và “nghiện” lại các món ngon của trần gian. Các thực phẩm có nguồn gốc sát sinh sẽ làm cho “thần thức” của họ chìm đắm trong tối tăm tanh tưởi, ngày càng rời xa cảnh giới thanh tịnh.
Thực ra, phần linh hồn của người đã khuất đâu còn cái thân, đâu còn cái dạ dày để thọ hưởng trực tiếp vào các món dâng cúng, mà chỉ thọ nhận trên phương diện tâm thức mà thôi. Ví như khi ta đang đói bụng, mà lại nghe được một tin rất vui, cảm giác đói có thể dễ dàng tan biến. Vì vậy trong mâm cúng lễ gia tiên con cháu tốt nhất nên dùng mâm cỗ cúng là những đồ chay, cùng với bầu không khí thanh tịnh an lạc.
Dùng đồ cúng lễ thanh tịnh đồng thời thân tâm cũng phải nguyện rời bỏ “tham, sân, si”, chỉ một lòng hướng thiện để hồi hướng công đức cho gia tiên tiền tổ.
Phần “linh hồn” cũng như vậy, họ không thụ hưởng trực tiếp vào các đồ dâng cúng mà chỉ thưởng thức qua “thần chú biến thực” trong đạo Phật.
Khi tín chủ phát nguyện dâng hỷ thực bằng kinh chú nhà Phật, kèm theo những đồ lễ thanh tịnh chính là đang gửi thông điệp tâm linh cho phần “linh giác” để tiếp thêm năng lượng siêu nhiên giúp cho họ được vượt lên một cảnh giới cao hơn.
Nghi thức cúng tâm linh trong đạo Phật thì Bát Nhã thần chú là trợ duyên cứu cánh cho vong linh dần dần được thăng tiến về cảnh giới cực lạc. Do vậy, việc cúng lễ đúng chánh pháp chính là phương thức hữu hiệu nhất để đền đáp công ơn trời biển của các đấng sinh thành.
Theo Tiến sĩ Vũ Thế Khanh (giadinh.net.vn) (Tổng giám đốc Liên hiệp Khoa học công nghệ Tin học ứng dụng UIA)
http://giadinh.net.vn/o/mam-co-cung-ngay-tet-tot-nhat-ma-con-chau-can-dang-gia-tien-20200122111803911.htm
Mâm Cỗ Cúng Gia Tiên Ngày Tết Cần Những Gì?
Khi viết cuốn ” Việt Nam phong tục”, học giả Phan Kế Bính kế thừa phong tục thời trước đúc kết rằng: “Sáng mồng một Tết thì làm cỗ cúng gia tiên và cúng cả Thổ Công, Táo Quân, Nghệ sư… cỗ bàn to nhỏ thế nào cũng được, nhưng làm sao cũng phải có bánh chưng, cá kho, giò, chả, dưa hành, thịt bò mới ra cỗ ngày Tết”.
Bánh chưng, giò chả, dưa thành là những thứ đặc trưng của thực phẩm ngày tết nên không thể thiếu. Mặt khác đây cũng là các thứ thực phẩm đã chuẩn bị sẵn từ trước nên không mất nhiều thời gian để làm. Tuy nhiên nếu chỉ có thế thì cũng chưa thành một mâm cỗ được.
Vậy phải có những gì để thành một mâm cỗ cúng gia tiên h oàn chỉnh? Thực ra ngoài những món đặc trưng ngày tết như đã nói ở trên, không có một quy tắc nào bắt buộc mâm cỗ ngày tết phải có gì. Điều đó tùy thuộc vào từng địa phương từng vùng miền. Có nơi bắt buộc cỗ tết phải có cá kho, nơi khác cho là phải có thịt đông, canh măng miến… Ta hãy thử tìm hiểu mâm cỗ tết thời xưa ở Hà Nội và Nam Định qua trang viết của các nhà văn.
Cỗ cúng tết của người Hà Nội
Sinh thời, nhà văn Băng Sơn từng viết nhiều bài về văn hóa của Hà thành. Những bài đó sau này tập hợp trong cuốn “Thú ăn chơi của người Hà Nội“. Ông từng viết một bài mang tên “Ăn gì ngày tết”, trong đó miêu tả rằng: “Mâm cỗ tết của người Hà Nội không cần đầy tú hụ nhưng nó lại là một hòa sắc như bức tranh của họa sĩ thả lên đó mấy làn tóc xanh nhỏ như tơ, thứ lá chanh thái chỉ, thơm hương vườn quê làm ta nhớ đến cành canh có hoa tím nở trong ánh xuân vườn hôm nào ta cùng ai đó dạo chơi…
Đó là bát bóng thả miếng bóng vàng mờ, đi với cà rốt đỏ, mảnh đậu Hà Lan xanh, mấy sợi rau mùi lồng khồng, củ hành chín trong suốt… Đó là đĩa hành nén ngoài vàng chanh trong trắng nõn dâng cho ta vị mặn chen chua, hương thơm hòa cái giòn giòn thích thú hàm răng… Cần màu huyền thì khoanh giò thủ kia, miếng sụn trắng sợi mộc nhĩ đen, khoanh giò có hình số 8, có hình cái eo cô gái. Những giò nem ninh mọc, những luộc rán, kho xào… đều được trình bày cho đôi mắt no nê trước khi ta nâng đôi đũa khô ráo thơm tho cho cái lưỡi phải mệt nhoài trong tấm tắc…”.
Ông cũng lại nói rằng mâm cỗ tết của người Hà Nội không cho phép lai căng những thứ xa lạ. Hầu như không ai ăn bánh mì pa-tê, giăm bông và không ai bày đĩa cà la thầu bên cạnh chiếc bánh chưng đã óng ánh xanh dền. Cũng không thể tráng miệng bằng cà phê sữa mà phải là chén trà thơm, miếng mứt nhỏ bé rồi tí tách cái hạt dưa tí hon chứ không cần sâm banh trong cốc có chân.
Trong một bài khác mang tên “Mâm cỗ Việt Nam” ông nói rõ hơn về các món chính trong một mâm cỗ ở Hà Nội xưa. Băng Sơn viết: “Thức ăn trên mâm cỗ, thường chỉ là những món thuần Việt Nam. Tùy theo gia cảnh, tài khéo léo của bà chủ nhà mà gia giảm, thêm bớt, đầy vơi, cầu kỳ hay đơn giản. Tuy vậy cũng không thể quá đơn sơ.
Thông thường, cỗ có những món bát: Măng, miến, mọc, mực, gà vịt tần, khoai nấu, bóng nấu, chim hầm… các món đĩa: Thịt gà luộc, gà quay, giò lụa, chả quế, chả rán, thịt quay, xào, giò thủ, nộm… Kèm thêm có thể là dưa góp, dưa chua, rau sống, rau gia vị. Cuối bữa cỗ là xôi vò, chè đường, hay chè đỗ đãi, là bánh cốm, bánh xu xê hoặc hoa quả”.
Tất nhiên đây là cỗ ngày thường nên có cả vịt, mực, chim hầm. Còn trong ngày tết người ta sẽ phải bỏ các món đó đi vì đầu năm nhiều người thường kiêng ăn mực, ăn vịt vì quan niệm ăn những thứ đó thì xui xẻo cả năm. Còn món chim hầm có thể người ta làm mà sẽ không đưa vào mâm cỗ để cúng vì chim muông, vịt, ngỗng đa số các nơi kiêng không đưa vào cỗ cúng.
Mâm cỗ tết của người thành Nam
Trong bài “No ba ngày tết” của tác giả Vũ Ngọc Lý trong sách “Hương vị Nam Định” (Nxb Phụ nữ), tác giả viết: “Trong ba ngày tết, ngày nào các bà các chị cũng sửa soạn hai bữa cơm cúng sáng, chiều. Mâm cơm cúng chiều 30 và sáng mồng Một là mâm cỗ lớn, trang trọng nhất. Cỗ có đủ giò, chả, ninh, bóng, mọc. Nhà nào sang có vây có bào ngư, có yến. Nhìn chung mâm cỗ đầu xuân thường thịnh soạn tùy theo gia cảnh”.
Cũng theo tài liệu này, mâm cỗ tết của người dân ở thành phố Nam Định xưa, ngoài dưa hành, bánh chưng và giò chả ra thì thường có thịt kho tàu, trứng vịt muối mặn, cá kho, canh bóng là các món đặc trưng.
Riêng món cá kho, tác giả miêu tả cách làm rất cầu kỳ như thế này: “Con cá trắm, cá chép nặng hàng yến chỉ ở chợ mới có, đưa về rửa sạch, chặt ra từng khúc, ngâm rượu nửa giờ mới đem kho. Phải có một nồi đất riêng để kho cá, người ta xếp vào nồi một lớp mía, trên lớp mía xếp một lớp riềng, đến một lớp sườn lợn, sau mới đến cá. Mấy tầng như thế cho đến đầy nồi.
Người ta phải dùng hàng “lu” nước mắm Ô long, hàng “tĩn” nước mắm Phan Thiết để kho cá rồi lại đem vùi vào tro nóng. Khi tất cả sườn, cá đã nhừ đang nóng bỏng, người ta còn dội vào hàng lít mỡ nước nữa. Miếng cá thơm ngon, ngọt đậm, bùi ngậy ấy ăn với cơm gạo dự, gạo tám thơm tôn hẳn giá trị gạo quý”.
Cách Bày Trí Bàn Thờ Gia Tiên Giúp Con Cháu Có Nhiều Lộc
Cách bày trí bàn thờ gia tiên chuẩn
Vị trí đặt bát hương trên bàn thờ gia tiên rất quan trọng
Theo xem tử vi, trong cách bày trí bàn thờ thờ gia tiên thì việc đầu tiên là vị trí đặt bát hương trên bàn thờ phải theo một nguyên tắc nhất định của từng vùng miền tại Việt Nam. Bát nhang là nơi giáng của các hương linh, thần, thánh, tổ tiên và cũng thể hiện sự thành kính của gia chủ đối với cõi âm. Bát nhang thờ là hình thức hội tụ tâm thức. Giống như một sợi dây vô hình để khi gia chủ thắp hương cầu nguyện là thần linh, tổ tiên có thể chứng giám được lòng thành. Vì vậy bát nhang phải có sự phân chia riêng cấp bậc giữa “quan lại” và chúng dân.
Với người dân vùng đồng bằng Bắc bộ và những cư dân gốc ở đây thường là đặt 3 bát hương trên đế Tam sơn cho một ban thờ. Ba bát hương này khi đứng từ ngoài nhìn vào thì: bà tổ cô bên trái, thổ công chính giữa và gia tiên bên phải, Trong đó bát hương thổ công bao giờ cũng to hơn 2 bát kia và đặt ở vị trí cao hơn.
Vị trí phù hợp đặt bàn thờ gia tiên
Nhiều gia đình người Việt Nam lập bàn thờ thần thánh và tổ tiên trong nhà. Họ cho rằng vị trí đặt bàn thờ gia tiên thuận lợi nhất là tại đại sảnh đối diện trực tiếp với cửa chính sao cho mỗi khi bước vào nhà đều nhìn thấy bàn thờ. Tuy nhiên, để phù hợp với phong thủy, bàn thờ gia tiên nên đặt ở hướng Tây Bắc của ngôi nhà hoặc của căn phòng. Bởi vì, đây là hướng tượng trưng cho trời.
Cách sắp xếp ảnh trên bàn thờ gia tiên
Tục thờ cúng tổ tiên từ lâu đã trở thành một nét văn hóa, một phong tục truyền thống vô cùng cao đẹp của người Việt chúng ta, và bàn thờ gia tiên chính là nơi thờ cúng linh thiêng, tôn kính nhất với mỗi gia đình,dòng họ. Khi có người thân mất đi( ông bà, cha mẹ…), chúng ta thường đặt di ảnh của những người đã khuất lên bàn thờ để tưởng nhớ và thờ cúng. Tưởng chừng như đơn giản và theo thói quen ta đặt vào đâu cũng được nhưng đặt ảnh thờ phải đúng theo quy định thì mới phải lệ.
Ảnh thờ nên được đặt ở giữa bàn thờ và phía sau bát hương.
Ảnh thờ phải đặt trang nghiêm theo thứ tự “Nam Tả- Nữ Hữu” (Nam Trái – Nữ Phải) , tức là ông phía bên tay trái của bà, bà phía bên tay phải của ông. Nếu theo hướng ta đứng nhìn vào bàn thờ thì đặt ảnh nam bên phải, ảnh nữ bên trái.
Không nên để chung chân dung của ông và bà trong cùng một ảnh, mà nên tách riêng ra mỗi người một ảnh để thờ nhằm đảm bảo tính trang nghiêm và cân đối trên bàn thờ.
Cúng Gia Tiên Ngày Tết: Vì Sao Nên Dâng Lễ Chay?
Phong tục thờ cúng gia tiên là một nét văn hóa đặc sắc của người Việt, đã được hình thành từ rất lâu đời. Phong tục ấy không chỉ thể hiện truyền thống “uống nước nhớ nguồn” mà còn mang giá trị giáo dục sâu sắc cho các thế hệ. Việc cùng nhau bày tỏ lòng thành kính trước tổ tiên, các thành viên trong gia đình càng thắt chặt thêm sợi dây huyết thống.
Tuy nhiên, sau nhiều năm nghiên cứu, Tiến sĩ Vũ Thế Khanh, Tổng Giám đốc Liên hiệp Khoa học Công nghệ UIA, gọi tắt là UIA, lại có một góc nhìn khác khi cho rằng từ bấy lâu nay người ta vẫn chưa hiểu hết về phong tục tốt đẹp này.
Tiến sĩ Vũ Thế Khanh.
Phong tục bắt nguồn từ nỗi lòng muốn báo hiếu tổ tiên
Tiến sĩ Khanh cho biết, để làm rõ hơn về phong tục cúng tổ tiên, bạn đọc trước tiên cần biết về khái niệm “thần thức”. Qua 20 năm nghiên cứu với hàng vạn ca khảo nghiệm, UIA cho rằng khả năng ngoại cảm của con người là có thật. Nói cách khác, những người tham gia nghiên cứu Chương trình khảo nghiệm cho rằng người ta khi chết đi thì vẫn còn lưu lại phần “thần thức”. Điều này trùng hợp với quan điểm của đạo Phật về thuyết luân hồi, cho rằng con người phải trải qua nhiều kiếp trước khi đến với miền cực lạc.
“Và với phong tục đẹp đẽ thờ cúng tổ tiên, dù vô tình hay hữu ý, chúng ta đều đã chấp nhận phần “thần thức” ấy song hành trong thế giới đương đại. Dựa trên những cơ sở này, Chương trình khảo nghiệm đã phát triển thêm một hướng mới. Qua hàng trăm ca giao lưu điển hình, những người nghiên cứu đi sâu tìm hiểu nhu cầu, ước muốn của phần “thần thức” và đặc biệt trong phong tục cúng lễ, đã có những phát hiện rất lý thú”, tiến sĩ Khanh nói.
Theo nhà nghiên cứu này: “Con người ta sinh ra, ai mà không có ông bà cha mẹ, cao hơn nữa là tổ tiên dòng tộc. Kể từ 9 tháng 10 ngày hoài thai đến khi ra đời rồi được nuôi nấng lớn khôn, con cái đã được các bậc sinh thành dành cho biết bao là yêu thương, công sức. Gia tiên tiền tổ nuôi dưỡng cháu con nhưng không bao giờ quá cần thiết sự đền đáp trở lại.
Vậy trong đời này, với công ơn sinh thành dưỡng dục, phận làm con cháu biết trả thế nào cho đủ? Cho đến khi các đấng sinh thành khuất núi, nhiều con cháu vẫn trăn trở vì chưa thỏa được nỗi lòng muốn báo hiếu mẹ cha. Và phong tục cúng lễ chính là sự tiếp nối ước vọng ấy dâng lên tiên tổ”.
Những người nghiên cứu trong Chương trình khảo nghiệm đã đưa ra khái niệm rằng với phần “thần thức” của gia tiên, cần phải đền đáp bằng cách “vay cá trả cần câu”: Cha mẹ cho con cái sinh mệnh, nhưng con cái không thể dùng sinh mệnh để hoàn trả được. Như thế, vay cá nhưng không thể trả bằng cá. Vả lại “vay cá trả cá” là lẽ thường tình. Vay cá và trả lại bằng cần câu, mới là cách đền đáp công ơn trọn tâm vẹn ý. Họ thống nhất rằng cúng lễ bằng phương pháp “cúng tâm linh” chính là “chiếc cần câu” để phần “thần thức” của gia tiên tiền tổ tìm về được miền cực lạc.
Cúng đồ mặn hay đồ chay?
Nhiều năm nghiên cứu về vấn đề này, ông Khanh cho rằng mình đã có những trải nghiệm lạ. Vị tiến sỹ này chia sẻ rằng qua hàng vạn ca khảo nghiệm, ông đã rất ngạc nhiên khi phát hiện có tới 80% đối tượng tội phạm có xuất thân từ những gia đình có nguồn gốc làm nghề bất lương. Có thể ví dụ như buôn bán ma túy, hành nghề cờ bạc hoặc làm giàu trên thân xác phụ nữ.
Theo ông, ở những gia đình đó, phần “thần thức” của gia tiên luôn bị ảnh hưởng bởi môi trường không lành mạnh, dù có cúng bái bằng mâm cao cỗ đầy đến đâu, cũng không thể siêu thoát. “Âm không siêu thì dương không thái”, vì thế trước hay sau, những gia đình đó cũng gặp những tai họa khó lường.
Tiếp theo nhận định đó, ông Khanh cho rằng phong tục thờ cúng tổ tiên trong nhiều gia đình hiện nay chưa thực sự đúng cách. Qua tiếp xúc với nhiều gia đình, những người nghiên cứu trong chương trình này nhận thấy mâm cúng có nhiều đồ rượu, thịt sẽ khiến phần “thần thức” trở nên “nghiện” các thứ đó.
“Cần giải thích thêm rằng “thần thức” khi mới hình thành thường rất non yếu, không có khả năng tự chủ. Lúc ấy, nếu các gia đình dùng những đồ cúng có nguồn gốc tanh hôi, sẽ vô tình làm cho “thần thức” của gia tiên rời xa khỏi sự thanh tịnh”, ông Khanh nói. Ông Khanh lấy ví dụ ở những đám cúng giỗ lớn, rượu thịt ê hề nhưng vẫn hay xảy ra va chạm, cự cãi, thậm chí có thể đâm chém nhau. Là bởi đám cúng giỗ đó sẽ quy tụ các phần “thần thức” ưa thích tanh hôi, có “tác dụng ngược”, gây nên sự nóng nảy vô cớ, thiếu kiềm chế của những người tham gia bàn tiệc.
“Vậy nên trong mâm cúng lễ gia tiên, tốt nhất nên dùng những đồ ăn chay, thanh tịnh”, nhà nghiên cứu này nói. Ông Khanh diễn giải việc đó gọi là “phạm thực” chuyển thành “hỷ thực”. Nên thay thế những đồ ăn tanh hôi bằng đồ chay và một không khí thanh tịnh. Ví dụ như khi ta đang đói bụng, nếu nghe được một tin rất vui, cảm giác đói trước đó có thể dễ dàng tan biến. Phần “thần thức” cũng như vậy. Làm quen với môi trường thanh tịnh, được kính ngưỡng bằng những đồ “hỷ thực”, chính là cách tiếp thêm năng lượng tinh thần, để phần “thần thức” vượt lên một bậc mới.
Nhưng đồ cúng lễ thanh tịnh thôi chưa đủ. Những người nghiên cứu trong chương trình này đề cao nhất cách thức dùng phương pháp nhà Phật để kính ngưỡng gia tiên. Cùng với kinh chú tốt lành, con cháu tham gia cúng lễ phải thật sự chay tịnh, thả tâm hồn rời bỏ “tham, sân, si”, chỉ một lòng hướng về gia tiên tiền tổ. Nhiều cuộc khảo nghiệm đã chỉ ra rằng phần “thần thức” chỉ thực sự hoan hỷ với những người thành tâm cúng lễ là con hiền, dâu thảo, cháu ngoan.
Trải qua nhiều lần được tắm mình trong “hỷ thực” và môi trường thanh tịnh như thế, phần “thần thức” của gia tiên sẽ dần được nâng về miền cực lạc. “Trong niềm kính ngưỡng với gia tiên, việc cúng lễ một cách đúng đắn, chính là cách để đền đáp công ơn trời biển của các đấng sinh thành”, ông Khanh kết luận.
Bạn đang xem bài viết Mâm Cỗ Cúng Ngày Tết Tốt Nhất Mà Con Cháu Cần Dâng Gia Tiên trên website Iseeacademy.com. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!