Động thổ để sửa nhà hay xây nhà mới, xây công trình, cất nóc là một trong những công việc đại sự vô cùng quan trọng trong cuộc đời mỗi chúng ta. Để ngôi nhà mới mang đến cuộc sống an lành, ấm áp và hạnh phúc viên mãn thì trước khi sửa nhà hay xây nhà mới gia chủ phải làm Động thổ là nghi lễ quan trọng hàng đầu để xây nên căn nhà khang trang cho mai sau. Do đó, gia chủ cần hiểu rõ nguồn gốc, ý nghĩa cũng như các lễ vật cần chuẩn bị để có Lễ cũng động thổ suôn sẻ, giúp việc xây nhà thêm thuận lợi nhằm mục đích gia đình được an cư lạc nghiệp trong tương lai
Ý nghĩa quan trọng của “nghi lễ khấn cúng động thổ” xây nhà mới, cất nóc sửa nhà, hoặc xây công trình là gì?
Nghi lễ khấn cúng động thổ khi xây nhà mới, sửa nhà được coi là một trong những nghi lễ truyền thống của ông cha ta theo văn hóa tâm linh của người Việt. Đồng thời, đây là một trong ba thủ tục khi làm nhà mới mà người Việt bắt buộc phải thực hiện:
– Lễ Cúng Động Thổ ( đây là lễ xin phép Thổ Công ở đất xây nhà để bắt đầu quá trình xây dựng, Khấn Cúng động thổ) – Lễ Cúng Cất nóc (lễ trước khi đổ mái nhà – được hiểu là báo cáo với Thổ Công và Trời Đất rằng công việc xây dựng nhà đã hoàn tất, Khấn cúng cất nóc) –Lễ Cúng Nhập Trạch (lễ dọn về nhà mới, khấn cúng nhà mới). Theo quan niệm dân gian nghi lễ nhập trạch tương đương như đăng ký hộ khẩu với thần linh, thổ địa của ngôi nhà.
Người Việt Nam theo tín ngưỡng tin rằng: nơi ở nhà cửa, công xưởng, cửa hàng làm ăn buôn bán đều có công thần địa thổ coi giữ. Vì thế, mỗi khi có việc động chạm đến đất đai nhà cửa, công xưởng, cửa hàng, cửa hiệu, … như đào móng làm nhà, cúng động thổ khởi công, cất nóc, cơi nới nhà ở, … tức là động đến công thần thổ địa, long mạch tại khu vực đó cho nên cần phải có lễ vật dâng cúng và cầu khẩn các vị thần này, trước là cáo lễ, sau là cầu các vị gia cát phù trì cho mọi điều được may mắn.
Mua nhà mới, chuyển nhà mới, sửa nhà hay xây nhà mới là một việc to lớn trong cuộc đời mỗi người, nó đánh dấu sự hưng thịnh của mỗi gia đình. Quả thật đúng như vậy, tương truyền “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”. Khi làm đúng nghi thức chuyển nhà mới thì gia chủ sẽ cảm thấy yên tâm về mặt tinh thần, mang lại niềm tin trong cuộc sống, điều đó thật tốt đẹp, như một bước chạy đà cho gia chủ khi sinh sống tại nơi ở mới.
Hướng dẫn các bước thực hiện nghi lễ khấn cúng động thổ xây nhà mới, cất nóc, sửa nhà hoặc xây công trình
Những điều cần biết và lưu ý trước khi làm lễ cúng động thổ xây nhà mới, sửa nhà, cất nóc
Bước 1: Chọn ngày giờ tốt phù hợp với mệnh của gia chủ : Để những người sống trong ngôi nhà mới xây cất được khỏe mạnh, gặp mọi sự may mắn tốt lành thì khi tiến hành làm nhà nhất thiết phải tuân thủ một số nghi thức quy định về mặt phong thủy, chọn ngày tốt (Hoàng đạo, Sinh khí, Lộc mã, Giải thần. …) tránh ngày xấu (ngày Hắc đạo, Sát chủ, Thổ cấm, Trùng tang, Trùng phục…..) và phải chọn giờ Hoàng Đạo để làm lễ động thổ (lễ cúng Thần Đất) và xin được làm nhà trên mảnh đất đó.
– Chuẩn bị Bài văn khấn cúng và lễ vật Cúng động thổ xây nhà mới, sửa nhà
Bước 2: Chuẩn bị mâm Lễ vật được đặt ở một cái , Bàn, mâm nhỏ. Nếu động thổ đào móng nhà, xưởng sau khi dọn mặt bằng, đặt mâm lễ lên một cái bàn con (hay ghế cao) ở giữa khu đất định đào móng.
Hướng dẫn cách chuẩn bị mâm lễ vật khấn cúng động thổ xây nhà mới, sửa nhà, cất nóc hoặc xây công trình đúng cách
Trong một lễ động thổ có 3 công việc quan trọng mà gia chủ nhất định phải quan tâm, đó là sắm lễ, thủ tục và văn khấn cúng động thổ, cất nóc. Như vậy, có thể nói việc sắm lễ, chuẩn bị mâm cúng là việc hệ trọng đầu tiên mà gia chủ cần phải làm trong lễ động thổ. Mâm cúng được coi là món quà ra mắt của gia chủ đối với các đấng thần linh. Do đó, chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể khiến ngày về nhà mới mất đi ý nghĩa.
Theo quan niệm dân gian, mâm cúng lễ động thổ, cất nóc bao gồm 3 phần chính là ngũ quả, hương hoa và rượu thịt. Sắm đồ lễ Động thổ: (Khởi công, sửa chữa, mở cổng, cất nóc)
Lưu ý khi chuẩn bị lễ cúng khấn đống thổ: Đồ cúng ưu tiên dùng đồ sạch và thơm ngon nhất có thể, và khi mua không nên mặc cả giá tiền mua. Đồ cúng nên sử dụng sản vật địa phương, theo tục lệ hiện có, dưới đây là minh họa cho mâm lễ cúng đầy đủ bao gồm:
1. 1 bộ tam sên (1 miếng thịt luộc, 1 con tôm luộc, 1 trứng vịt luộc) 2. Một con gà. 3. Một đĩa xôi hoặc bánh chưng. 4. Một đĩa muối 5. Một bát gạo, Một bát nước. 6. Rượu trắng. 7. Bao thuốc, lạng chè. 8. Một bộ quần áo Quan Thần Linh, mũ, hia tất cả màu đỏ, kiếm trắng. 9. Một đinh vàng hoa. 10. Năm lễ vàng tiền. 11. Năm cái oản đỏ. 12. Năm lá trầu, năm quả cau. (hoặc 3 miếng trầu cau (đã têm) 13. Năm quả tròn (ngũ quả: 5 loại trái cây). 14. Chín bông hoa hồng đỏ. 15. 1 đĩa muối gạo, 16. 3 hũ nhỏ đựng muối-gạo-nước.
Chính vì mâm cúng lễ động thổ, cất nóc trước kia quá cầu kì và tốn kém cả về thời gian và tiền bạc nên hiện nay, gia chủ chỉ làm mâm cúng lễ lễ động thổ, cất nóc gồm 3 phần chính như đã nêu ở trên. Trong lễ động thổ ngày xưa phải cúng tam sên, ngày nay đơn giản hơn, nhưng phải là con gà, đĩa xôi, hương, hoa quả, vàng mã…
Ở các tỉnh thành, vùng miền khác nhau, các thức món trong mâm cúng lễ động thổ, cất nóc lại có sự khác nhau nhất định, tuy không nhiều.
Bước 3: Gia chủ tiến hành nghi thức cúng
– Gia chủ đốt Đốt hai cây đèn cầy lên và thắp 07 cây nhang với nam (09 cây với nữ) Kế đến cắm 3 cây nhang trên mâm cúng, 3 cây dưới đất và 1cây (hoặc 3cây với nữ)
– Gia chủ quần áo chỉnh tề, thắp đèn nhang vái bốn phương, tám hướng rồi quay vào mâm lễ mà khấn.
Sau khi cúng xong, khi hương gần tàn, gia chủ hóa tiền vàng, đốt giấy vàng bạc và rải muối gạo xong mới động thổ, tự tay cuốc mấy nhát vào chỗ định đào móng hoặc gia chủ đặt viên gạch đầu tiên để khởi công xây dựng và viên gạch ấy phải đúng vị trí và không thay đổi di chuyển trong quá trình thi công! Ngay sau đó tốp thợ đào móng có thể tiến hành công việc.
Sau khi tàn nhang thì gia chủ đổ các chén nước, rượu ra công trình, đốt giấy tiền vàng mã và rải bánh, kẹo, gạo, muối ra công trình! cắm hoa cúng xuống công trình chứ không mang về nhà! Riêng 3 hũ muối, gạo, nước thì cất lại thật kỹ. Sau này khi nhập trạch thì đem để nơi Bếp, nơi thờ cúng Táo quân. (Mỗi kỳ đổ mái, đổ thêm tầng nên sắm lễ để cúng vái, đồ lễ đơn giản hơn, có khi chỉ cần hoa quả….).
Bài văn khấn cúng lễ động thổ xây nhà mới, sửa nhà hoặc xây công trình
Nam mô a di đà Phật! Nam mô a di đà Phật! Nam mô a di đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy Lỗ Vương Hành khiển cùng với Ngũ Nhạc chi thần và Cửu Tào phán quan. (Chú ý: Tùy theo năm mà đoạn này có sự thay đổi tương ứng, lời khấn trên là áp dụng cho năm Đinh Dậu – 2017).
Con kính lạy các Tôn thần bản xứ.
Hôm nay là ngày …………. Tháng …………. Năm (Đinh Dậu 2017)…………… Tín chủ (chúng) con là: ……………………………………………………………………. Ngụ tại:………………………………………………………………….
Tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật và các thứ cúng dâng bày ra trước án. Ví tín chủ con khởi tạo (nếu “cất nóc” thì đọc là “cất nóc”, nếu “xây cổng” thì đọc là “xây cổng”, nếu tu sửa phương nào thì đọc rõ “tu sửa phương…” đó…) căn nhà ở địa chỉ: …………………………………………….. ……………………………………………………………………………………. ngôi Dương Cơ trụ trạch để làm nơi cư ngụ cho gia đình con cháu. Nay chọn được ngày lành tháng tốt, kính cáo chư vị linh thần, cúi mong soi xét và cho phép được động thổ (hoặc cất nóc, xây cổng, sửa chữa …).
Tín chủ con lòng thành lễ vật dâng lên trước án thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên Đường Thái tuế chí đức Tôn thần. Ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương. Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định phúc Táo quân, các ngài Địa chúa Long Mạch Tôn thần và tất cả các vị Thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các Ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho chúng con được vạn sự tốt lành, công việc hanh thông, chủ thợ được bình an, ngày tháng hưởng phần lợi lạc, âm phù dương trợ, sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm. Tín chủ lại xin phổ cáo với các vị Tiền chủ, Hậu chủ và các vị Hương linh, cô hồn y thảo phụ mộc, phảng phất quanh khu vực này. Xin mời các vị tới đây chiêm ngưỡng tôn thần, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ, cũng như chủ thợ đôi bên, khiến cho an lạc, công việc chóng thành, muôn sự như ý.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Cẩn cáo!